Ergonomia a wydajność w pracy

Wiemy, że ergonomia to lepsze zdrowie pracowników. Czy również wydajność w pracy? Zobacz więcej!

Ergonomia a produktywność pracowników

Odpowiednio przygotowane stanowisko pracy jest sprawą kluczową, zarówno dla wydajności, bezpieczeństwa, czy też zdrowia pracowników, ale również dla ich higieny psychicznej i zadowolenia z pracy. W firmach produkcyjnych stosowana jest odzież ochronna, odpowiednie narzędzia, ba – nawet specjalistyczne szkielety zewnętrzne, usprawniające np. proces przenoszenia towarów. W biurze optymalizacja środowiska pracy skupia się na odpowiednim dostosowaniu mebli do danego użytkownika i jego cech psychofizycznych (fotel biurowy, biurko, kontener biurowy) i narzędzi pracy, jak klawiatury, słuchawki czy myszki komputerowej, trackballa bezprzewodowego. Dodatkowo można skupić się na organizacji przestrzeni biurowej – od kolorów, przez temperaturę, oświetlenie (lampy biodynamiczne, wysokiej jakości oświetlenie chroniące przed szkodliwym niebieskim światłem, obecność żywych roślin, zapach i jakość powietrza (oczyszczacze powietrza, nawilżacze powietrza).

Stanowisko pracy w biurze

Praca biurowa, choć na pierwszy rzut oka nie należy do męczących fizycznie, potrafi bardzo mocno obciążać kręgosłup, oczy, cały układ szkieletowo-mięśniowy. Korzysta się w niej z dość ograniczonej liczby narzędzi i sprzętów, zaś większość zadań wykonywanych jest w jednym miejscu. Te dwa fakty sprawiają, że by stworzyć ergonomiczne miejsce pracy w biurze wcale nie trzeba wielkiego zachodu, ani też dużych inwestycji. Konieczna jest jedynie chęć – i świadomość, że są to działania opłacalne zarówno dla pracownika jak i pracodawcy. Zgodnie z publikacją CIOP-PIB (Jak zorganizować ergonomiczne stanowisko z komputerem? Tablet, laptop, stanowisko z jednym i wieloma monitorami, dr inż. J. Kamińska, dr T. Tokarski, CIOP-PIB, 2016 r.) 31% pracowników codziennie odczuwa problemy związane z nieprawidłowo zaprojektowanym stanowiskiem pracy z komputerem. Skutkuje to szeregiem schorzeń układu mięśniowo – szkieletowego (np. bóle kręgosłupa), krążeniowego (np. żylaki, hemoroidy, bóle głowy), neurologiczne

Najważniejsze kroki to:

dopasowanie stanowiska pracy do pracownika i specyfiki zadań
dobór narzędzi pozwalających na komfort i bezpieczeństwo pracy
zmniejszenie obciążenia fizycznego i psychicznego pracownika
poprawa wydajności w długim okresie poprawa kondycji psychofizycznej

Często w jednej pozycji spędza się kilka-kilkanaście godzin dziennie przez wiele lat, co sprawia, że ergonomia pracy musi mieć duże znaczenie. Przekłada się ona na zdrowie, satysfakcję i produktywność pracownika, a co za tym idzie - wyniki i możliwości pracodawcy. Nie można więc organizacji ergonomicznego stanowiska pracy traktować li tylko jaka fanaberię, a raczej jako konieczny i opłacalny trend koncepcji pracy biurowej.

Widać to zresztą na przykładzie każdego nowoczesnego office space, czerpiącego szczodrze z doświadczenia Europy Zachodniej, Skandynawii, Stanów Zjednoczonych. Ta, tak zwana ergonomia koncepcyjna, pomaga od podstaw organizować miejsce pracy, by jak najlepiej spełniało ono swoją funkcję, ale ze zwróceniem uwagi na potrzeby pracownicze. W takich miejscach nikt nie dziwi się obecnością chill roomów, zielonych ścian czy wyciszonych budek telefonicznych.

Z drugiej strony mamy wręcz nieprzeliczoną liczbę stanowisk biurowych, które koncepcję organizacyjną mają niezmienną od dziesięcioleci. Skupioną na szarościach, prostych i tanich meblach, których jedyną – i pozorną – zaletą jest cena zakupu. Tu właśnie wielką rolę gra ergonomia korekcyjna, mająca sprawić, by stanowisko pracy w biurze stało się bardziej przyjazne pracownikowi. Z którego zaś większej wydajności i produktywności realne korzyści czerpać będzie cała firma.

Ergonomiczne stanowisko pracy biurowej

Mimo powoli rosnącej popularności stanowisk sit-stand, nadal gros pracy wykonywanej jest w pozycji siedzącej, przy biurku. To od niego zatem rozpocząć można planowanie – lub zmiany – całego stanowiska.

Powinno być dopasowane do charakteru pracy, zapewniające odpowiednio dużo miejsca na wszelkie niezbędne akcesoria, peryferia, dokumenty. Oświetlone w sposób nie męczący wzroku, z uwzględnieniem ciągów komunikacyjnych, w zależności od charakteru pracy – wolnostojące, czy też w klastrach i blokach, grupujących osoby pracujące nad jednym projektem. No i oczywiście dostosowane również do cech fizycznych pracownika – głównie wzrostu. Widać tu wielką zaletę biurek o regulowanej wysokości (manualnie lub nawet elektrycznie), które pracownik błyskawicznie można dopasować do własnych potrzeb i wymagań.

Nie ma też mowy, by ergonomiczne stanowisko pracy obyło się bez wygodnego fotela ergonomicznego. Osoby pracujące w pozycji siedzącej niemal zawsze skarżą się na ból mięśni – karku, szyi, lędźwi, nóg, rąk, czy tez pojawienie się niemiłych i w dłuższym okresie czasu niebezpiecznych dla zdrowia skutków jak efekt marznących stóp, czy ciężkich nóg. Brak komfortu pracy i zmęczenie z tego wynikające zawsze odbijają się na samopoczuciu pracownika, jego zadowoleniu z pracy oraz wydajności. Stąd to właśnie ergonomiczne krzesła i fotele biurowe znajdują się na czele listy najbardziej pożądanego wyposażenia. Odciążające układ mięśniowo – szkieletowy profilowanie, specjalne wsparcie w odcinku lędźwiowym, regulacja kąta nachylenia czy wysokości podłokietników czy siedziska są obecnie standardem, choć wciąż dla wielu pracowników biurowych niestety niedostępnym. Dodatkowo warto zwrócić uwagę przy wyborze produktu jakim jest fotel biurowy na wysuw siedziska i zagłówka (ważne dla osób o wysokim wzroście), czy też szerokość siedziska bądź możliwość regulacji podłokietników (wysuw) (ważne dla osób o ponadstandardowych gabarytach). A pamiętać przecież trzeba, że tryb siedzący nie jest dla człowieka naturalny, a ciało przeciw niemu buntuje się i protestuje. Skoro więc już trzeba siedzieć – niech będzie to siedzenie wygodne i pozwalające w pełni skupić się na pracy. Ergonomię foteli biurowych wspomagać mogą specjalne biurowe podnóżki pod stopu, wskazane i polecane zwłaszcza osobom mającym problemy z żylakami czy puchnącymi stopami.

Nie sposób też zapomnieć o takich rozwiązaniach jak podstawka pod monitor lub laptop i uchwyt do monitora, pozwalających dopasować ich położenie do wysokości oczu pracownika. A to właśnie ich zmęczenie jest jedną z najczęstszych dolegliwości „biurowych” - a także przyczyną spadku koncentracji i wzrostu ilości błędów przy pracy.

Do pracy z myszką komputerową i klawiaturą warto wyposażyć się w produkty takie jak podkładka pod mysz i nadgarstek oraz podkładka pod klawiaturę, chronią nadgarstki przed schorzeniem jakim jest cieśń nadgarstka.

Odpowiednie ułożenie nóg i stóp zapewni podnóżek - chroni przed efektem marznących stóp oraz polepsza krążenie w nogach, szczególnie w przypadku, kiedy nie masz fotela ergonomicznego.

Następnie przychodzi na myśl taka organizacja miejsca pracy, by wszystko było pod ręką, a więc odpowiednie pojemniki na dokumenty, kontenery biurowe, przyborniki na biurko i inne.

Finalnie w dobie pandemii COVID-19 coraz więcej firm inwestuje w zdrowe i wysokiej jakości powietrze, co zapewniają oczyszczacze powietrza i nawilżacze powietrza. Profesjonalne usuwają nawet do 100% wirusów, alergenów i niebezpiecznych zanieczyszczeń stałych w powietrzu jak pyły PM2,5 i PM10. W eleganckich biurach stosowane są również stacje dezynfekujące do rąk.

Już wprowadzenie takich usprawnień – prostych przecież – niesie za sobą widoczną poprawę satysfakcji pracownika i wzrost jego produktywności. W dłuższym okresie czasu korzyści dla pracodawcy się zwiększają, bo ergonomiczne stanowisko pracy przekłada się na zmniejszenie absencji chorobowych pracowników i wyższą wydajność.

Nie wyczerpuje tematu, a jedynie jest zaczątkiem zmian i procesów, które pozwalają stworzyć ergonomiczne stanowisko pracy, przyjazne dla zatrudnionych i jednocześnie pozwalające maksymalizować ich wydajność.